مهدي جباريان استراتژيست
همواره یکی از تها مورد استفاده دولتها برای تحریک تولید داخلی، بهره گیری از خط مشی های حمایتی بوده است.خط مشی هایی دامنه دار و گسترده که تولید کننده داخلی را در برابر فضایی کنترل شده قرار می دهد، تا محصولات خود را فارق از رقابت با شرکتهای جهانی در بازار ارایه کند و با نبود این رقیبان که عموما هم رقبای قدرتمندی هستند بتواند به بقای خود ادامه دهد.
به طور نمونه و برای روشن تر شدن بحث دو روش از تهای حمایتی را در اینجا ذکر میکنم : یکی از پرسابقه ترین ها که در حال حاضر در کشور نیز کاربرد اساسی دارد برقراری تعرفه های بالا برای کالاهای وارداتی می باشد که گاها تا چند برابر قیمت نیز در نظر گرفته شده است. از دیگر تها نیز می توان به ممنوعیت واردات کالاهای خارجی اشاره کرد که می تواند نوعی یا موردی باشد.
اما مسئله اینجاست که آیا این حمایت وما تاثیر مثبت در یک صنعت خواهد داشت یا نه ؟ معمولا نگاههایی که دید اقتصادی صرف دارند این طور بیان می کنند که با عدم حضور محصولات جهانی شرکتها رشد کرده و توان ارایه کالاها در بازار داخلی و سپس در بازار جهانی را خواهند یافت. اما در عمل روی دیگر سکه نمایان می گردد. شرکتهایی که تحت حمایتهای دولتی با بازار کنترل شده در برابر حمله کالاهای خارجی قرار دارند ، با تکیه بر این پشتیبانی مشغول به تن آسایی میگردند و از روندهای جهانی صنعت جدا می افتند، این شرکت ها به دلیل شکلی از انحصار که به واسطه تهای حمایتی برایشان ایجاد میشود به دنبال نوآوری نخواهند بود و تبدیل به سیستمهای فربه و ناکارآمدی خواهند شد که عظمتشان وابسته به حمایت مصنوعی می باشد. گاهی منتقدان به این ایده بیان می کنند که حداقل بازار داخلی برای این شرکتها باقی خواهد ماند. در پاسخ به این سوال باید گفت که اگر بتوان برای همیشه جلوی رقابت راگرفت شاید این امر ممکن باشد کما اینکه منابع لازم برای حمایت از طرف دولت نامتناهی نیستند.
اجازه بدهید با مثالی بسیار ساده بحث ادامه یابد. فرزند خانواده ای را در نظر بگیرید که همیشه تحت حمایت والدین خود قرار گرفته است؟ این فرزند در نهایت ناز پروردگی رشد کرده و بدون اینکه با دشواری ها و مسایل دنیای واقعی روبرو شود ، مرحله بلوغ را پشت سر می گذارد. آیا این فرد خواهد توانست شخصیت مستقلی به دست آورد. آیا این فرد می تواند برای جامعه ارزش آفرین باشد. با توجه به وفور موارد جواب قطعا منفیست.
در مورد صنایع نیز با همین شرایط روبرو هستیم. از مثالهای تاریخی در این زمینه می توان به صنعت خودرو سازی در برزیل پیش از پیوستن به گات (نام پیشین سازمان تجارت جهانی) اشاره کرد که با پیوستن به این سازمان و کاهش اجباری تعرفه ها، صنعت خودرو سازی در آن روزهای این کشور دچار ورشکستگی عمومی گردید.
در نتیجه به نظر می رسد ت های حمایتی ، روشهای همواره صحیحی برای رشد اقتصادی نباشند و هرچند در کوتاه مدت قابل قبول واقع شوند اما نتایج و عوارض آنها در بلند مدت می تواند جبران ناشدنی باشد.پس براین اساس بهتر است به این دسته از روش ها با دید بلندمدت تر نگریست و اینطور اندیشید که در نتیجه حمایت ها آیا صنعت مورد حمایت رشد می کند و یا به مرور زمان در گردآبی بدتر از ناتوانی و عدم استقلال و نیاز همه روزه به حمایت دولتی فرو خواهد رفت.
حمایت ,جهانی ,بازار ,صنعت ,حمایتی ,ها ,به این ,تهای حمایتی ,را در ,در بازار ,می تواند
درباره این سایت